De schaarste aan grondstoffen duurt voort en is voor sommige bedrijven inmiddels zo nijpend geworden dat ze contracten niet meer kunnen nakomen.
Van de bouw tot de agrarische sector en van cosmeticabedrijven tot staalwerkers, overal wordt er geklaagd.
Veel prijzen van grondstoffen en agrarische producten schieten omhoog door de tekorten. De enorme vraag door het economisch herstel is hiervan de oorzaak. Daarnaast zijn er logistieke problemen. En de derde oorzaak is speculatie. Beleggers kopen grondstoffenfutures - contracten op over bepaalde termijnen bepaalde grondstoffen te leveren - vanwege de snel stijgende prijzen. Ze worden ook gezien als 'hedge' (afscherming) tegen oplopende inflatie.
China heeft inmiddels aangekondigd ‘speculanten en hamsteraars’ aan te pakken, waardoor de prijsstijging vorige week afzwakte. De grondstoffentekorten staan daar een economisch herstel in de weg. Meubelmakers, beddenverkopers en bouwmarkten hebben in Nederland veel last van het duurdere hout. En ook levensmiddelen worden duurder, al weet niemand voor hoe lang. Varkensboeren worden geconfronteerd met stijgingen van 10 tot 20 procent voor voer. En de prijsdaling van zonnepanelen is tot stilstand gekomen, omdat 9800 dollar per container moet worden betaald om ze over te laten komen uit China.
Een overzicht van belangrijke grondstoffen, de prijzen en de problemen.
Koper
Koper wordt wel eens de belangrijkste graadmeter van de conjunctuur genoemd. Stijgende koperprijzen zijn een indicatie voor economische voorspoed, dalende voor economische misère. De prijs kwam op 10 mei op de Londense metaalbeurs op 10725 dollar per ton, de hoogste prijs in meer dan negen jaar.
Volgens analisten van de Bank of America dreigt in de wereld een enorm tekort aan het rode metaal vanwege het economisch herstel en de enorme vraag van producenten van elektrische auto’s. ‘Er is nog maar een voorraad voor drie weken’, aldus Bank of America, die al scenario’s schetst waarin de koperprijs oploopt tot 13 duizend of zelfs 20 duizend dollar per ton.
In de afgelopen jaren zijn nauwelijks nieuwe kopermijnen geopend en is ook de zoektocht naar kopervoorraden zo goed als stopgezet.
Ijzererts
De toekomst van Tata Steel in IJmuiden mag dan onzeker zijn, de fabriek draait als een tierelier. De staalprijzen bereiken nieuwe records. Er zijn enorme tekorten.
Behalve de aantrekkende economie speelt het grote stimuleringsplan van de Amerikaanse president Joe Biden een rol. Hierdoor zou de staalbehoefte van de VS met 5 miljoen stijgen tot 80 miljoen ton per jaar. Voorganger Trump legde nog importtarieven op Chinees en Europees staal en aluminium. Nu dreigt China een exportverbod voor staal aan te kondigen, omdat ze het product zelf nodig hebben en met tekorten kampen.
Tot nu toe was China een van de grote exporteurs. In mei bereikte de prijs voor ijzererts de hoogste prijs ooit. Een ton erts bracht 233 dollar op. Ter vergelijking: voor de pandemie kostte een ton ijzererts 85 dollar per ton.
De prijsstijging heeft ook te maken met een lagere ijzerertsproductie in Brazilië als gevolg van de coronapandemie. Australië, dat 60 procent van zijn ijzererts naar China exporteert, is de grote winnaar. De prijsdruk is versterkt door de verslechterde handelsrelatie tussen Australië en China.
Olie
Iedereen merkt het aan de pomp. Een benzine-auto is weer een duur speeltje geworden. Benzine tikte vorige week de hoogste prijs in twee jaar: ruim 70 dollar per vat.
Marjan van Loon van Shell Nederland stelde onlangs dat de prijs de komende tijd wel eens boven de 2 euro per liter kan uitkomen. Reden is dat door de vaccinaties de economie weer aantrekt en de vraag naar fossiele brandstoffen stijgt.
Tegelijkertijd duurt het even voordat de producenten van schaliegas en olie in de VS hun installaties weer in bedrijf hebben. Dit jaar zal hun productie nog eens 100 duizend vaten per dag lager uitvallen. De Opec-landen maken nog weinig aanstalten hun productie te verhogen, ondanks de gestegen prijs.
BRON: Volkskrant
